Η Γιορτή του Κλήδονα στα Χανιά: Ταξιδεύουμε στην …Παράδοση!!!
Η γιορτή του Κλήδονα είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και αγαπημένα έθιμα της Κρήτης, που αναβιώνει με ζωντάνια και ενθουσιασμό κάθε χρόνο στα Χανιά. Την παραμονή της γιορτής του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, στις 23 Ιουνίου, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες συμμετέχουν σε μια σειρά από παραδοσιακές τελετές που συνδυάζουν τη μαγεία, τη μουσική, το χορό και τη συλλογική μνήμη.
Τι είναι ο Κλήδονας;
Ο Κλήδονας είναι ένα αρχαίο μαντικό έθιμο που συνδέεται με τη γιορτή του Αγίου Ιωάννη. Η λέξη «κλήδων» αναφέρεται σε προφητικό σημάδι ή οιωνό, και το έθιμο περιλαμβάνει τελετές που αποσκοπούν στην αποκάλυψη του μέλλοντος, κυρίως σε ό,τι αφορά τον έρωτα και τις σχέσεις.
Παραδοσιακές Τελετές του Κλήδονα
- Το Αμίλητο Νερό: Την παραμονή του Αγίου Ιωάννη, οι ανύπαντρες κοπέλες πηγαίνουν σε πηγή ή πηγάδι για να αντλήσουν το «αμίλητο νερό». Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, πρέπει να παραμείνουν σιωπηλές, χωρίς να μιλήσουν ή να γελάσουν, για να διατηρηθεί η «μαγεία» του νερού.
- Η Στάμνα του Κλήδονα: Το νερό τοποθετείται σε πήλινη στάμνα, την οποία περιβάλλουν λουλούδια και πέτρες. Κάθε κοπέλα ρίχνει μέσα στην στάμνα ένα προσωπικό αντικείμενο, το λεγόμενο «ριζικάρι» (π.χ., δαχτυλίδι, κλειδί, μήλο), και στη συνέχεια η στάμνα σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα και «κλειδώνεται».
- Τα Όνειρα της Νύχτας: Η στάμνα παραμένει όλη τη νύχτα υπό το φως των άστρων, και λέγεται ότι οι κοπέλες που συμμετέχουν στο έθιμο θα δουν στα όνειρά τους τον μελλοντικό τους σύζυγο.
- Η Φωτιά του Κλήδονα: Το πρωί της γιορτής, πριν την ανατολή του ήλιου, οι κάτοικοι ανάβουν φωτιές στην πλατεία του χωριού, γύρω από τις οποίες χορεύουν και τραγουδούν. Η φωτιά συμβολίζει την κάθαρση και την απομάκρυνση του κακού.
Αναβίωση του Εθίμου στα Χανιά
Στα Χανιά, το έθιμο του Κλήδονα αναβιώνει σε πολλές περιοχές με ιδιαίτερη ζωντάνια. Στη Νέα Χώρα, για παράδειγμα, διοργανώνονται εκδηλώσεις με ζωντανή μουσική, χορούς και αναπαραστάσεις του εθίμου, προσελκύοντας πλήθος κόσμου, ντόπιους και επισκέπτες.
Στη Χαλέπα, ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Κύτταρο Χαλέπας» σε συνεργασία με το Δημοτικό Γηροκομείο Χανίων διοργανώνουν εκδήλωση με τίτλο «Αναβίωση εθίμου του Κλήδονα – Κρητικό Γλέντι». Η εκδήλωση περιλαμβάνει διαδραστική παρουσίαση του εθίμου, ζωντανή μουσική και χορούς από τον Λαογραφικό Όμιλο Χανίων του Γιάννη Αγιασμενάκη.
Στη Σούδα, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σούδας αναβιώνει το έθιμο με μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις και συμμετοχή της τοπικής κοινότητας. Η εκδήλωση περιλαμβάνει τη συγκέντρωση του «αμίλητου νερού», την τοποθέτηση των «ριζικαριών» και την αναβίωση της φωτιάς του Κλήδονα.
Συμπεράσματα
Η γιορτή του Κλήδονα στα Χανιά αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για τους κατοίκους και τους επισκέπτες να έρθουν σε επαφή με την κρητική παράδοση και να συμμετάσχουν σε μια συλλογική γιορτή γεμάτη συμβολισμούς και χαρά. Μέσα από τις τελετές του Κλήδονα, αναβιώνει η σύνδεση με τη φύση, την οικογένεια και την κοινότητα, διατηρώντας ζωντανή την πολιτιστική κληρονομιά της Κρήτης.
Η συμμετοχή σε αυτές τις εκδηλώσεις προσφέρει μια αυθεντική εμπειρία της κρητικής παράδοσης και αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο να γνωρίσουν οι επισκέπτες την τοπική κουλτούρα και φιλοξενία.
Αν βρεθείτε στα Χανιά τον Ιούνιο, μην παραλείψετε να ζήσετε από κοντά το έθιμο του Κλήδονα και να συμμετάσχετε σε αυτήν την ξεχωριστή γιορτή της κρητικής παράδοσης.
BONUS TIP: ΑΝΑΒΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΘΙΜΩΝ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝΑ-23 & 24/6/2025- ΠΟΛ. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΠΗΛΙΑΣ
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σπηλιάς διοργανώνει στις 23 και 24 Ιουνίου 2025, αναβίωση του εθίμου του Κλήδονα.
Στις 23/6 θα βάλουμε τα ριζικάρια στην στάμνα στην κεντρική πλατεία του Χωριού και στις 24/6, στην αυλή του Ενοριακού Κέντρου Σπηλιάς θα ανοίξουμε την στάμνα, με τις καθιερωμένες μαντινάδες και το κάψιμο των Μαγιάτικων στεφάνων.
Η είσοδος είναι ελεύθερη
Υπεύθυνη επικοινωνίας: ΚΑΝΙΤΣΑΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ / ΤΗΛ: 694 627 8019
